نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
ذهنآگاهی به عنوان یک روش درمانی و پیشگیرانه در سالهای اخیر توجه روانشناسان، رواندرمانگران و محققان را به خود جلب کرده و به نظر میرسد برخی مفاهیم دین اسلام با آموزههای آن ارتباط و همپوشیهایی دارد که کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. هدف این مقاله بررسی و معرفی مفاهیمی در متون دینی اسلامی است که با ذهنآگاهی مرتبط میباشند. برای این منظور متون دینی، عرفانی و تحقیقی مربوط به دین اسلام از منظر تفاوتها و تشابهاتی که با آموزههای ذهنآگاهی دارند با روش کتابخانهای مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد عنصر توجه، آگاهی، درلحظه بودن، مراقبه و ذکر از جمله آموزههایی است که در
ذهنآگاهی مورد تأکید قرار گرفته و در دین اسلام نیز، یقظه، سلم، پرهیز از غفلت و نسیان، ذکر، مراقبه و حضور قلب مفاهیم مرتبط و مشابه میباشند که بودن در اینجا و اکنون در آنها به شکلها و اهداف متفاوت مورد تأکید قرار گرفته است. علیرغم تشابهات و همسوییهایی که در عنصر آگاهی و در لحظه بودن مشاهده میشود، غیر قضاوتی بودن حضور ذهن در دین اسلام مورد تایید نبوده و بلکه یک مؤمن علاوه بر اینکه این حضور در لحظههایش به خاطر خداست باید نگرش قضاوتگرانه در خصوص ارزیابی خود نیز داشته باشد.
کلیدواژهها