نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سیده فاطمه موسوی ¹
• سیدضیاء الدین علیا نسب ²

¹ گروه معارف اسلامی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، شیراز، ایران

² دانشیار گروه قرآن و حدیث. دانشگاه علوم انسانی، دانشگاه حضرت معصومه(س)، قم، ایران

چکیده

هدف: با توجه به آموزه‌های خود شناسی و پیرامون شناسی قرآن، همچنین ارتباط تنگاتنگ بین افکار فرد نسبت به خود و پیرامونش با افسردگی، هدف پژوهش پیش رو، بررسی اثرگذاری آموزه‌های قرآنی بر اختلال افسردگی است
روش: جامعه‌ی آماری این پژوهش، دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی در کلاس‌های معارف اسلامی بوده که مورد آزمون BDI-II قرار گرفتند. آموزه‌های قرآنی در 10 قالب تشریح شده است. سنجش آموزه‌های قرآنی با پرسشنامه‌ی محقق ساخته و در قالب مقیاس لیکرت انجام گرفت. پایایی پرسشنامه 70% و اعتبار محتوا واعتبار همگرا 80% سنجش گردید.
یافته‌های تحقیق: ضریب همبستگی میزان افسردگی و باور به آموزه‌های قرآنی 61% با ضریب خطای 01/0 ،یافته‌ی اصلی این پژوهش است. بر اساس یافته‌های فرضیه‌های فرعی، به ترتیب باور به آموزه‌های آیات تکلیف، شاکله، همچنین توجه به آموزه‌ی بخت واقبال در گروه افکار و اعمال، نفخه‌ی روح الهی در آدمی، قانون شکر و قانون گستره‌ی همیشگی دشواری ها با بیشترین ارتباط منفی را با افسردگی دارند. میزان افسردگی با سه متغیر: باور به نیروی غم‌افزای غم؛ تعدیل انتظار فرد از دیگران؛ تصحیح نگرش فرد نسبت به سرنوشت؛ با ارتباط معنادار دارد. از یافته‌های قابل تأمل پژوهش حاضر این که نماز خواندن افراد مورد پژوهش، با میزان افسردگی هیچ ارتباطی ندارد.
نتایج: با توجه به اثرگذری آموزه‌های قرآنی بر کاهش افسردگی، پیشنهاد می‌شود آموزه‌های قرآنی مورد تأیید این پژوهش، به ترتیب اولویت در رفع خطاهای شناختی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین پژوهشی مداخله‌ای در باره‌ی اقامه‌ی نماز در درمان افسردگی انجام شود.

کلیدواژه‌ها

• افسردگی
• آموزه‌های قرآنی
• درمان شناختی افسردگی